इतिहास के वातायन से झांकती नारी शक्ति: सिंधी नॉवेल से अंश...
इनि वक्ति बई निराण भाजाइयूं गुझे सुफे में ई वेठियूं गाल्हियंू पइयूं कनि। उननिसां गडु लिखमी ऐं मेवी बि हुई। जाहिरु आहेए सिंधु जियूं इअे चारई वीर जालियूं अगिते लाइ रणनीति बणाइण में मशगूल हुइयूं।
लिखमी     .     माई पदमा जी गाल्हि तवज्जो डिहण वारी आहे। दुश्मन इनि वक्ति अल्लोर जे         किले डाहुं वधण जी कोशिश कंदो। हालात इन्हींअ डाहुं साफ साफ इशारो         कनि था। दुश्मन जी फितरत खे डिसंदे इनि गाल्हि में बि को शुबहो कोने कि         महलात या किले जे खास माण्हूंनि खे बरगलाए करे दुश्मन पहिंजी साजिश में         शामिल करण लाइ फतकंदो हूंदो।
माई .         दुश्मन जी फितरत खे पोइनि कुझु महीननि खां तव्हां ऐं मां चंङी तरहां सुञाणे         परखे वड़तो आहे। हालांकि महाराजा दाहर बि दुश्मन जी हरेकु साजिश खे         पहिरीं खां ई सुंघी वठंदो आहे लेकिन दुश्मन नीचता जी हद लंघे सैनिकनि खे         रणभूमिअ में औरतुनि जे वेश में मोकलींदोए इनि डाहुं त सिंधु संस्कृतिअ जी         महक में जीअण वारो को मिरूं बि कोन सोच विचार कोन करे सघंदो आहे। लिखमी .     हाए इनिनि गाल्हिनि खे डिसंदेई त चिंता वधी वई आहेण्ण्ण्
मेवी .         सचपचु मूखे त ईअें तो लगे जीअं हिति आरामगाह में बि को न को भेदी आहे         जेको दुश्मन खे हितूं जा भेद बुधाये रह्यो आहेण्ण्ण्
राणी .     जे कडहिं हिति को भेदी आहे त समुझो सुबुहु थिअण खां अगु असांजी पकड़         में हूंदोए बुधोण्ण्ण्
    राणीअ पहिंजी गाल्हि पूरी थिअण खां अगु ई चपनि ते आंगुरी रखी माईए लिखमी ऐं मेवी टिनी खे चुप रहिण जो इशारो कयांई। टेई माइयूं कुझु समझनिए उनिखां अगु राणी पहिंजी जाइ तूं उथी ऐं गुझे दरवाजे जे भरिसाण वंजी कनु लगाए बाहिरियूं खां इंदड़ आवाजु बुधण जी कोशिश करण लगी।
    कुझु पलनि बैद ई राणी गुझे दरवाजे खे बिना आवाजु कंदे झट खोेले वड़तो ऐं तरुवार चमकाइंदी बाहिरु पासे झपटो हयांईण्ण्ण् अगें ई पल में राणीअ जे कब्जे हिकु दास हुयो।

    लिखमी उनि दास खे सुञाणे वड़तो ऐं हैरानी जाहिरु कंदे चयांईए अरे ण्ण्ण् ही त मकबूल आहेण्ण्ण् अलाफीअ जो खास सिपाही ! ही हित दास जे वेश मेंण्ण्ण्!
माई .         अलाफीअ जे माण्हूंअ खे हिति डिसी मेवीअ जी गाल्हि सचु थी वई आहेण्ण्ण् इओ         ई आहे दुश्मन खे भेद डिहण वारो भेदीण्ण्ण्
मेवी .         सचुण्ण्ण् हाणे त दास दासिनि ते बि यकीनु कोन रह्योण्ण्ण्
राणी .     राजमाता सुहंदीअ त पहिंजे हूंदे ई घणाई दफा चयो हुओण्ण्ण् महलात में ऐं किले         में ई न बल्कि राज जे कंहिं बि कम में कंहिं बि माण्हूंअ खे बगैरु जांचे परखे         न रखिजोण्ण्ण् इनि दास जे वेश में मकबूल खे रखण में असांखा चुक थी वई         आहेण्ण्ण्    
माई .         हाणेण्ण्ण् हाणे इनि भेदीअ खे ई मोहरो ठाहे दुश्मन खे धकु पहुंचाइणो आहेण्ण्ण्
राणी .     हाण्ण्ण् दुश्मन जी साजिशण्ण्ण् दुश्मन ते ई हलाइजेण्ण्ण्
लिखमी .     तव्हां आज्ञा कयो महाराणी साहिबाए माई माता राणीण्ण्ण् तव्हां जीअं चवंदवण्ण्ण् असां         उवें ई करण लाइ हमेशह संभर्यलि आह्यूंण्ण्ण्ण्
मेवी .         असांजी सिंधु जी रक्षा लाई असांजो सिर बि हाजिरु आहेण्ण्ण्
माई .         बुधोए इनि दास खे त हाणेई तहखाने में महाराजा दाहर जे खास                 सिपहसालारनि जे हवाले करे छड्योण्ण्ण्।
राणी .     हाए इओ त करणो ई पवंदोण्ण्ण् लेकिन इनि मोहरे खे दुश्मन जे खिलाफु  कीअं         कम में आनिजेण्ण्ण्
माई .         उवाई तरकीब बुधायां थीए मेवीण्ण्ण् तूं ऐं लिखमी बईण्ण्ण् उमर में हिति सभिनी खां         वडियूं आह्योण्ण्ण् तव्हांजी गाल्हि ते हर कोई झटि यकीनु करे वठंदोण्ण्ण्। इनि         मकबूल जी तलाशी वठोण्ण्ण् का न का निशानी वारी शइ इनि वटि जरूर हूंदीण्ण्ण्         पुछगुछ में त ही सहूलियत सां कुझु बुधाइंदो कोनण्ण्ण् अजायो वक्ति बर्बादु छो         कजेण्ण्ण्     इनि करे इनिजी निशानीअ वारी शइ खे बिअनी सभिनी दास दासिनि         खे डेखारींदे ईआ गाल्हि हुलाये छड्यो कि मकबूल दास महाराजा दाहर जी चाकरीअ में खास दासनि में शुमार करे हितां खां ब्रह्मणाबाद रवाना थिओ             आहे।
राणी .     इनि गाल्हि खे हुलाइण सां छा थिंदोण्ण्ण्!
माई .         ब गाल्हियूं थिंदियूंण्ण्ण्
लिखमी .     मां समझी वई आह्यांण्ण्ण् हिक गाल्हि त ईआ थिंदी कि मकबूल नजर न अचण         सां इनिसां मिल्यलि बिया दास दासियूं घणी खोटि खोटि कोन कंदाण्ण्ण्ण्
मेवी .         हाण्ण्ण् बी गाल्हि बि मूखे समझ में अची वई आहेण्ण्ण् दुश्मन खे ईआ गलत जाण         मिलंदी कि महाराजा हाणे अल्लोर में न बल्कि ब्रह्मणाबाद में आहेण्ण्ण्
राणी .     हाण्ण्ण् ईआ गाल्हि लख टके जीण्ण्ण् इनिसां अल्लोर कुझु वक्ति लाई महफूज रहंदो         ऐं असांखे बि संभरण जो वक्ति मिली वेंदोण्ण्ण्ण्
माई .         मूखे फखरु आहे कि तव्हां जेहिड़ीयूं जालियूं सिंधु जी हिफाजत ऐं सेवा लाई         सिंधु माता जी शेवा में आहिनिण्ण्ण्
    इननि चइनि जालियूंनि जियूं गाल्हियूं बुधी दास जे रूप में मकबूल अचरज में हुओ। उवो वाइरनि वांङुरु माईए राणी ऐं लिखमी ऐं मेवीअ खे पयो डिसेण्ण्ण्। खबरु नाहें उनिजे मन में छा गाल्हि आई कि अखिनि मूं गोड़ा गारींदे ऐं हथ जोड़िन्दे मकबूल जमीन ते वेही रह्यो ऐं माईअ जे पेरनि ते किरी पयो। ऐतिरोई न बल्कि माईअ जे पेरनि ते लोट लगाइंदो मकबूल राणी लाड़ी समेत बान्हिनि लिखमी ऐं मेवीअ जे पेरनि ते बि पहिंजी अखियूंनि में भर्यलि गोड़नि खे लेपिन्दो पयो वंञेण्ण्ण्।
    दास जे वेश में मकबूल रोइंदे रोइंदे चइनि माइयूंनि खे चयो . सिंधु भूमिअ खे लख लख सलामु ण्ण्ण् ऋषिनि मुनिनि जी इनि भूमिअ ते तव्हां जेहिड़ीयूं जालियूं जेसि तोणी मौजूद आहिनि तेसि तोणी कंहिं दुश्मन जी नजर बि हितूं जी राजगद्दीअ ते कोन वेही सघंदी आहे। तव्हां देशभक्त औरतुनि खे मुहिंजे सतनि जन्मनि जो सलामुण्ण्ण्।
    मकबूल जी गाल्हि बुधी चारई माइयूं भावनाउंनि में कोन वहियूंण्ण्ण् बल्कि उननि जे दिलु में सिंधु जे दुश्मन खे सजा डिहण जो इरादो मजबूत थी वयो।
    कुझु ई वक्ति में मकबूल जे कपड़नि मूं अलाफी लिख्यलि हिकु कलम तपास करे वड़तो। उनिखे तहखाने में महाराजा जे सिपहसालारनि जे हवाले करे चइनि मायूंनि अलाफी लिख्यलि कलम आरामगाह जे बाहिरियूं पहरो डिंदड़नि सिपाहिनि ऐं आरामगाह जे अंदरु कम में मशगूल दास दासिनि खे डेखारे बुधायो कि इनि कलम जो मालिकु मकबूल महाराजा दाहर जी खासि शेवा में तैनात कयो वयो आहे। महाराजा हाणे पहिरीं खां चाक आहे ऐं महफूजीअ जो तमामु इंतजामु करे काफिले समेत ब्रह्मणाबाद डाहुं रवाना थी वया आहिनिए मकबूल बि उनि काफिले में आहे। मकबूल जो को सामानु कंहिं वटि हुजे त सामान संभारे रखंदा ऐं मकबूल जे मोटण खां पोई उनिखे डिंदाण्ण्ण्।
    आरामगाह जी हिफाजत लाई तैनात सिपाहिनि ऐं शेवा लाई मुकर्रर दास दासिनि मूं हिक खे छडे बियो कहिंखे बि मकबूल बाबत इनि जाण में का दिलचस्पी कोन हुई।
    मकबूल में दिलचस्पी रखण वारी उनिजी घरवारी रुकमा ई हुई। रुकमा खे बि खबरु कोन हुई कि उनिजो सरताजु मकबूल सिंधु जे दुश्मन अलाफीअ जे हथां विकामजी वयो आहे। लेकिन माई ऐं राणी समेत लिखमी ऐं मेवीअ जी इनि चाल सां सभिनी खां वधीक फाइदो इओ थियो कि महाराजा जे ब्रह्मणाबाद डाहुं वंञण जी खबर सुझु उभरण खां अगु रणभूमिअ तोणी बि पहुंची वई।
    सचु आहेण्ण्ण् माण्हूं सुमंदा आहिनि लेकिन उननि जियूं गाल्हियूं कडहिं कोन सुमंदीयूं आहिनि। ऐहिड़े हालात में माई ऐं राणी लाड़ीअ जो सुजागु सचेत रही करे मिठुड़ी सिंधु जी हिफाजत लाई कदमु खणणो वक्ति जी घुरुज वारो ऐं वाजिबु कदमु हो।
    अलसुुबुह जे साढ़े चई लगे जडहिं माईअ खे इनि गाल्हि जी जाण मिली कि महाराजा दाहर जे ब्रह्मणाबाद डाहुं कूचु करण जी खबरु युद्ध भूमिअ में पहुंची वई आहे त उनिजी चिंता वधी वई। उनि वक्ति ई माईअ राणी लाड़ीअ खे इशारो कयो ऐं बई निराण भाजाइयूं गुझे सुफे में लिखमी ऐं मेवी खां थोड़ो परते गाल्हिनि में मशगूल थी वइयूं। लिखमी ऐं मेवी बिनि डिहनि खां लगातार जागयलि हुइयूं इनि करे उवे बई इनि वक्ति अधु निंड में हुइयूं। उवे अधु निंड में अधु खुल्यलि अखियूंनि सां डिसनि जरूर पइयूं कि माई ऐं राणी पाण में कहिं गंभीर मसले ते गाल्हाइनि थियूंण्ण्ण् लेकिन बिनी बान्हिनि खे इयो सबु सुपनो पयो लगे। गूंगो सुपनोए जहिंमें अखिनि अगिया सबकुझु थे पयो लेकिन आवाजु कोन पयो अचे। ...................................